Około rok temu w naszym mieście zaczęło być głośno o modernizacji linii kolejowej prowadzącej przez Mrągowo i powrocie kolei. Radni Mrągowskiej Inicjatywy Społecznej oraz Mrągowskiej Wspólnoty Samorządowej wielokrotnie wskazywali, że sprawa modernizacji linii kolejowej powinna być realizowana w ramach struktur rządowych, bo samorządów lokalnych po prostu nie stać finansowo na tak duże inwestycje. Ze względu na charakter inwestycji projekt będzie „rozgrywał” się ponad naszymi głowami.
W całą akcję bardzo zaangażował się Burmistrz Stanisław Bułajewski, który jako jedyny przedstawiciel samorządów, których na trasie linii kolejowej nr 223 jest aż dziesięć, udał się do ministra Horały w celu podpisania porozumienia. O jednoosobowym podpisaniu dokumentów w świetle kamer, Burmistrz poinformował dopiero po fakcie radnych Rady Miejskiej oraz mieszkańców. Niestety już wtedy było jasne, że są to wyłącznie działania o charakterze medialnym, gdyż Burmistrz nie ma żadnej „mocy sprawczej”.
Po roku od głośnych zapewnień o sukcesie, które prezentował Pan Burmistrz Bułajewski warto zadać następujące pytania:
Dlaczego poziom decyzyjny tylko w niewielkim stopniu dotyczy samorządów lokalnych?
Dlaczego wmawia się mieszkańcom, że udział finansowania kolei zależy od udziału samorządów?
Czy i kiedy dojdzie do modernizacji linii kolejowej nr 223?
W dniu 26.01.2022 r. na mrągowskim peronie kolejowym odbyła się konferencja polityków PiSu reprezentujących struktury regionalne w towarzystwie Pana Burmistrza Stanisława Bułajewskiego. Spotkanie dotyczyło modernizacji linii kolejowej nr 223 w ramach Programu Kolej Plus.
W odpowiedzi na to w dniu 1.02.2022 r. Marszałek Województwa Warmińsko – Mazurskiego Marek Brzezin wydał oficjalne stanowisko w sprawie projektu modernizacji linii kolejowej nr 223 Czerwonka – Biskupiec – Mrągowo – Mikołajki – Orzysz w ramach programu uzupełnienie lokalnej i regionalnej infrastruktury kolej plus do 2028 r.:
https://warmia.mazury.pl/rozwoj-regionu/aktualnosci/7288-linia-kolejowa-nr-223-stanowisko-marszalka
Pan Marszałek wyraził „głębokie poparcie i osobiste zaangażowanie” w rozwój transportu kolejowego w naszym regionie oraz przedstawił przebiegu partnerstwa z samorządami lokalnymi.
W tym artykule chcemy zwrócić Państwa uwagę na główne kwestie poruszone przez Pana Marszałka, odnośnie finansowania inwestycji w ramach programu Kolej Plus zawartymi w jego stanowisku:
1. „Konstrukcja Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku zakłada, że po stronie samorządów wnioskujących o dofinansowanie modernizacji linii kolejowej jest zobowiązanie pokrycia wkładu własnego w wysokości 15% wartości inwestycji, a także sfinansowanie wszystkich kosztów niekwalifikowanych (i podatku VAT od nich), do których zalicza się m. in. budowa i utrzymanie infrastruktury towarzyszącej (drogi i chodniki do przystanków, parkingi, węzły przesiadkowe, infrastruktura handlowa, dworce kolejowe).
– Braki budżetowe samorządów
W trakcie konferencji prasowej przeprowadzonej na mrągowskim dworcu PKP, politycy reprezentujący partię rządzącą oraz Pan Burmistrz nie wspomnieli, że planowany koszt inwestycji to minimum 851 mln zł, a więc wzrost jest prawie dwukrotny od zakładanego. Zaś planowany udział finansowy samorządów w tym projekcie to kwota ok 128 mln zł., przy wsparciu kwotą 20 mln zł ze strony Centralnego Portu Komunikacyjnego. Urząd Marszałkowski zapewnił o finansowym wsparciu na poziomie ok. 60 mln. zł, a to oznacza, że pozostałe samorządy lokalne, czyli miasteczka gminy, przez które przebiega linia, powinny łącznie zagwarantować finansowanie na poziomie 40 mln zł! Mrągowo jest największym miastem na linii kolejowej, a i tak dysponuje rocznym budżetem inwestycyjny na poziomie ok. 10 mln zł.
Żaden samorząd nie dysponuje budżetem koniecznym na zapewnienie tak dużego dofinansowania przez kilka lat! Większość środków finansowych, z których realizuje się inwestycje lokalne, przez lata byłyby zaangażowane w realizację zadania wojewódzkiego i rządowego.
Udział finansowy strony rządowej w postaci 85% jest w całości finansowane ze środków unijnych. Oznacza to, że partner reprezentujący rząd nie wykorzystuje środków własnych, tylko unijne. Dlaczego więc samorządy mają finansować przedsięwzięcie z własnych budżetów?
Radni Rady Miejskiej w Mrągowie wyrazili wolę partycypacji samorządu w projekcie w kwocie 4 mln zł, co i tak jest ogromnym obciążeniem dla budżetu miasta, ale było to przed wzrostem kosztów do 128 mln zł.! O tym pisaliśmy w jedynym z poprzednich artykułów:
Z poprzedniego artykułu:
Nasuwają się zatem kolejne pytania! Dlaczego dwa pozostałe samorządy wymienione w komunikacie Centralnego Portu Komunikacyjnego, tj. Biskupiec i Orzysz nie podpisały na dzień dzisiejszy takiego porozumienia. Dlaczego inne samorządy naszego powiatu, których dotyczy projekt (Mikołajki, Gmina Mrągowo, Sorkwity) nie podjęły tak ryzykownych deklaracji?
Dzisiaj wiemy, że do podpisania porozumienia rok temu zostały zaproszone WSZYSTKIE samorządy, których dotyczył temat modernizacji linii kolejowej nr 223. Warto w tym miejscu zadać pytanie – dlaczego tylko Burmistrz Stanisław Bułajewski zdecydował się je podpisać i wystąpić po fakcie do Rady Miejskiej o przyjęcie uchwały intencyjnej w tej sprawie?
– koszty niekwalifikowane
Niestety wstępne wyliczenia planowanej inwestycji nie uwzględniają tzw. kosztów niekwalifikowanych, które w przypadku tak dużych inwestycji infrastrukturalnych będą z pewnością bardzo wysokie.
To w ramach kosztów niekwalifikowanych, mają powstać między innymi: bocznice kolejowe dla pociągów towarowych, na których zarabiać będzie wyłącznie PKP, infrastruktura towarzysząca (drogi i chodniki do przystanków, parkingi, węzły przesiadkowe, infrastruktura handlowa, dworce kolejowe).
Warto w tym miejscu zapytać – Dlaczego linię kolejową Szczytno – Pisz – Ełk zmodernizowano bez wkładu finansowego samorządów w 2020 r., a przy naszej linii wymaga się zabezpieczenia finansowego ze strony lokalnych samorządów?
https://www.olsztyn24.com/news/34343-pociagi-wrocily-na-trase-szczytno—pisz.html
2. „Wytworzone w procesie budowlanym elementy infrastruktury kolejowej jako środki trwałe ma następnie przejąć na majątek spółka PKP Polskie Linie Kolejowe – zarządca infrastruktury kolejowej. To oznacza, że mimo zapewnienia wkładu własnego do projektu oraz pokrycia kosztów niekwalifikowanych przez samorządy, wnioskodawca (w tym przypadku województwo i partnerzy) nie będzie miał żadnej podmiotowości w zakresie własności wytworzonej infrastruktury, na którą wykłada środki.”
3. Utrzymanie linii kolejowej
Należy pamiętać, że samo uruchomienie linii kolejowej to nie wszystkie koszty obciążające samorządy. Pozostaje kwestia jej utrzymania. Marszałek zadeklarował utrzymanie kursów 4 par pociągów przez okres 5 lat, co będzie obciążać budżet Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 13 mln zł rocznie. Jak będzie wyglądało finansowanie linii po tym czasie? Dzisiaj nie znajdziemy odpowiedzi na to pytanie! Pewne jest jednak, że koszty utrzymania spadną na samorządy, czyli mieszkańców regionu.
Samorządy mają współfinansować projekt oraz utrzymywać linię po modernizacji. Jednak to PKP będzie nią zarządzać. Jest to warunek konieczny do funkcjonowania linii kolejowej. Czy może być bardziej widoczny znak, że modernizacja linii kolejowych jest zadaniem rządowym? Czy wsparcie polityków PiSu, którzy słusznie zauważają rangę tej linii kolejowej dla naszego województwa i regionu, a którzy reprezentującą wojewódzkie struktury partii rządzącej, mających przełożenie we władzach centralnych pomoże?
Jak widać kwestia uruchomienia linii kolejowej nr 223 nie jest sprawą prostą do zrealizowania. Wierzymy jednak, że rząd, spółka PKP PLK oraz samorząd województwa znajdą niezbędne środki finansowe a pociągi wrócą do Mrągowa. Mamy też nadzieję, że sprawa powrotu kolei nie jest tylko po to by zbić na niej potrzebny politykom kapitał polityczny?
Najnowsze komentarze