Najwyższa Izba Kontroli zbadała funkcjonowanie spółki miejskiej Mrongoville. Zakres kontroli obejmował cały okres funkcjonowania, czyli od 2008 r. Niestety wnioski pokontrolne nie są pozytywne. Pan Burmistrz Stanisław Bułajewski już zdążył stwierdzić, że nieprawidłowości dotyczą głównie poprzedniego włodarza miasta. Czy jednak na pewno zaniedbania dotyczą tylko poprzednich kadencji? Z dokumentu wynika, że istniejące od początku nieprawidłowości w ostatnim czasie osiągnęły poziom prawdziwej patologii!

Dnia 20 lipca Najwyższa Izba Kontroli a dokładnie delegatura w Olsztynie opublikowała na swojej stronie wnioski z kontroli pt: „Sprawowanie przez organy gminy miejskiej Mrągowo nadzoru właścicielskiego nad gminną spółką Mrongoville spółka z o.o. w Mrągowie.”:

https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/miasteczko-westernowe-mrongoville.html

Ten dokument został udostępniony na wniosek radnych MIS o udostępnienie informacji publicznych z dnia 12 lipca. Sformułowane wnioski odnośnie funkcjonowania spółki, ale też i nadzoru właścicielskiego są negatywne. Jeden z portali określił nawet raport NIKu jako miażdżący. Pan Burmistrz dr Stanisław Bułajewski w wypowiedzi dla Radia Olsztyn wskazał, że spółka działa od 13 lat i większość nieprawidłowości dotyczy poprzednich kadencji i spycha odpowiedzialność na Otolię Siemieniec. Czy tak jest naprawdę? Faktycznie po pierwszym okresie tworzenia planów, realizacji pomysłów też promocyjnych, szukania wspólników, przyszedł okres trwania. W 2011 r. miasteczko odwiedziła prawie 60 tys. turystów! Po 2012 r. spółka dzierżawiła tylko teren Miasteczka prywatnym przedsiębiorcom.

NIK wskazał kilka głównych nieprawidłowości, z których najważniejsze to:

  • nie realizowanie od samego początku zadań dla mieszkańców, co powinno być priorytetem dla spółki miejskiej. Po to przecież gminy tworzą takie spółki.
               
  • Nieprawidłowa pomoc spółce polegająca na finansowaniu przez budżet miasta w pierwszym okresie działalności, a później coroczne umarzenie podatku od nieruchomości

O zakresie działania spółki miejskiej, który ma coraz mniej wspólnego z zadaniami na rzecz mieszkańców

Za kadencji dr Stanisława Bułajewskiego zakres działania osiągnął poziom absurdalny. O ile za Otoli Siemieniec spółka prowadziła usługi gastronomiczne w początkowym okresie, gdy nie było dzierżawcy prywatnego, to teraz spółka konkuruje z mrągowskimi przedsiębiorcami! Najwyższa Izba Kontroli wskazała, że „w 2019 r. działalność Spółki rozszerzono o sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych i bezalkoholowych w wyspecjalizowanych sklepach.” O nielegalnej sprzedaży alkoholu już informowaliśmy (https://fb.watch/6_GK7aYMgT/). NIK wskazał, że działalność spółki od początku odbiegała od wymogów ustawy o gospodarce komunalnej, która powinna być skoncentrowana na działalności realizującej ważne potrzeby mieszkańców. Tak działają inne spółki miejskie, czyli Towarzystwo Budownictwa Społecznego “Karo” czy Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Jakie potrzeby mieszkańców realizuje spółka, która większość dochodów osiąga za sprzedaży alkoholu? To jest patologia. Radni MIS i MWS mówili o tym w zeszłym roku, gdy dyskutowano na sesji rady nad uchwaleniem Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, by zakazać spółkom miejskim sprzedaży alkoholu: https://mis.mragowo.pl/czy-spolka-miejska-mrongoville-podaza-w-dobrym-kierunku/

Radni wspierający za wszelka cenę decyzje Pana Burmistrza bardzo żarliwie bronili wtedy rozszerzenia działalności spółki o sprzedaż alkoholu. Zaleceniem NIKu jest m. in.: “rozważenia prowadzenia przez Spółkę dalszej działalności z uwzględnieniem ustawowych ograniczeń dla działalności gminy poza sferą użyteczności publicznej”. Oczywiste jest więc, że spółka powinna zaprzestać sprzedaży alkoholu. Za kadencji Pana Burmistrza Stanisława Bułajewskiego, który jest przecież doktorem prawa, rozszerzono działalność spółki łamiąc przy tym ustawę. W czyim interesie? Dodatkowo spółka rozszerzyła działalność o nowy lokal na Ekomarinie: https://mis.mragowo.pl/czy-miejski-magistrat-lekcewazy-i-marginalizuje-mragowskich-przedsiebiorcow/

Dlaczego Pan Burmistrz Stanisław Bułajewski, mimo informacji o nielegalnej sprzedaży alkoholu, mimo stwierdzenia przez Najwyższą Izbę Kontroli wadliwego zakresu działania spółki nie odniósł się do tych kwestii? Jaką korzyść dla mieszkańców daje tak funkcjonująca spółka?

Nieprawidłowe finansowanie spółki przez miasto, dawniej jawne, a obecnie ukryte

NIK wskazuje, że finansowanie spółki przez miasto było nieprawidłowe. Chodzi głównie o coroczne odraczanie podatku od nieruchomości a potem jego umarzanie. Pan Burmistrz nie robi jednak inaczej, a pomoc ukryta jest także nieprawidłowa. Już teraz można nazwać spółkę miejską Mrongoville folwarkiem Pana Burmistrza, którego radni nie mają prawa kontrolować.

We wnioskach NIKu czytamy: „w latach 2013-2018, przychody z dzierżawy stanowiły jedyne źródło przychodów Spółki… Zaś w latach 2019-2020 głównym, poza powyższym, źródłem przychodów Spółki stało się sezonowe prowadzenie kawiarni znajdującej się w amfiteatrze miejskim. Lokal ten został udostępniony Spółce na podstawie umów najmu zawartych z miejską jednostką organizacyjną – Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie, zawartych 24 maja 2019 r. i 5 czerwca 2020 r. Miesięczny czynsz ustalony w umowie wynosił odpowiednio: 17,16 zł netto za 1 m2 (wynajmowana powierzchnia – 166,04 m2) i 813,01 zł netto za lokal. Stawka ustalona pierwotnie w umowie z 2019 r. została obniżona, z dniem 10 czerwca 2019 r., do 1 zł netto za 1 m2. Należy zaznaczyć, że lokal kawiarni był uprzednio wynajęty podmiotowi prywatnemu za stawkę 17,16 zł netto za 1 m2. Ponadto Spółka, w porównaniu do podmiotu prywatnego, nie musiała wnosić kaucji zabezpieczającej.” Kiedyś zarabiał na tym Dom Kultury, teraz nikt. Jeżeli kwota dzierżawy była zdaniem Pana Burmistrza za niska dla prywatnego dzierżawcy, prowadzącego Restaurację Estrada, to dla “swojej” spółki określił ją na poziomie symbolicznym. Spółka prawa handlowego zarabia, nie na swoim majątku.

We wnioskach czytamy „z wyjaśnień Dyrektora Radosława Nowosielskiego wynikało, że szacunkowe przychody Spółki w roku 2020 wyniosą ok. 600 tys. zł i pochodziły głównie z usług gastronomicznych kawiarni”. Mimo tak prognozowanego przychodu, spółka została także w 2019 “zwolniona” z podatku. Zaległość podatkowa za 2019 r., w kwocie 167 010 zł, została przez Burmistrza umorzona decyzją z dnia 29 grudnia 2020 r. Z uzasadnienia tej decyzji wynikało m.in., że chociaż w 2020 r. Spółka osiągnęła dochód, środki te nie pozwolą na pokrycie zaległości podatkowych”. Spółka może i wykazuje przychód, z nieakceptowalnych źródeł, ale nawet wtedy nie wystarczy zysku by płacić podatek od nieruchomości, więc budżet miasta nie ma tu żadnych korzyści. Mówienie, więc że spółka ma się coraz lepiej, bo zwiększa dochody, niszcząc mrągowską konkurencję, to czysta hipokryzja. Można po raz kolejny zadać pytanie: po co komu tak funkcjonująca spółka miejska?

Przykład ukrytego finansowania spółki, czyli potwierdzenie zastrzeżeń radnych MIS odnośnie faktury na 30 tys. zł

Na ten temat pisaliśmy już wcześniej, ale sprawa pojawia się kilkakrotnie w dokumencie NIKu i jest związana zarówno z nieprawidłowym pełnieniem przez Pana Burmistrza Stanisława Bułajewskiego nadzoru właścicielskiego oraz ukrytego finansowania. Dowiadujemy się jednak nowych informacji.

Artykuł w sprawie:

https://mis.mragowo.pl/historia-30-000-zl-defraudacja-malwersacja-czy-sprzeniewierzenie-miejskich-srodkow-finansowych-czy-burmistrz-wydal-30-000-zl-zgodnie-z-przepisami-i-zdrowym-rozsadkiem/

W dokumencie NIKu czytamy: „Miasto Mrągowo uiściło całe wynagrodzenie przypadające Spółce z tytułu zlecenia udzielonego jej 29 maja 2020 r., tj. 30 000 zł pomimo tego, że do czasu zapłaty (10 czerwca 2020 r.) Spółka faktycznie nie wykonała istotnej części zlecenia, tj. promocji atrakcji i oferty Mrągowa za pośrednictwem ogólnopolskiej telewizji oraz wystawy posterów. Burmistrz Stanisław Bułajewski wyjaśnił, że w tej sprawie prowadzone jest postępowanie wyjaśniające.” Raport został zakończony w styczniu 2021 r. Czy wnioski z postępowania są już dostępne w Urzędzie? Raczej trudno być optymistą w tej sprawie.

Trochę nowych informacji zdradzają słowa dyrektora zarządu. “Jak wyjaśnił Dyrektor Radosław Nowosielski Spółka zakupiła ściankę z widokiem amfiteatru, tablice informacyjne i była współorganizatorem dwóch akcji promocyjnych ogólnopolskiej stacji telewizyjnej TVN w Mrągowie oraz jednej akcji radiowej. Przy czym, wejścia antenowe zostały zrealizowane we wrześniu 2020 r., ponieważ we wcześniejszych terminach – ze względu na kampanię prezydencką – zostały zdjęte z anteny. Ze względu na sytuację pandemiczną nie udało się natomiast zorganizować dwóch wystaw, lecz Spółka zorganizuje je jeszcze w tym roku.”

W roku 2020 stacja TVN odwiedziła Mrągowo dwa razy 19-20 czerwca oraz 11-12 lipca. Transmisje odbywały się na kanałach TVN24, TVN24 BIS oraz na stronie internetowej TVNMETEO.pl.

Spółka miejska Mrongoville nie była w żadnym przypadku współorganizatorem, partnerem tych transmisji i nie finansowała pobytu ekipy telewizyjnej w Mrągowie!

Transmisje były przeprowadzone w ramach “KAMPANII PROMOCJI GOSPODARKI REGIONU PRZEZ WARMIŃSKO-MAZURSKĄ REGIONALNĄ ORGANIZACJĘ TURYSTYCZNĄ” współfinansowanej z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014 – 2020. Oś priorytetowa I: Inteligentna Gospodarka Warmii i Mazur. Działanie 1.4: Nowe modele biznesowe i ekspansja, Poddziałanie 1.4.1: Promocja gospodarcza regionu. Wymaganiami było: wyprodukowanie i wyemitowanie billboardu sponsorskiego a emisja billboardów musiała zostać zrealizowana w dwóch kanałach telewizyjnych danego Wykonawcy. Wymagano aby billboardy zostały zrealizowane na antenie telewizji ogólnopolskiej w stacjach o charakterze co najmniej informacyjnym. Mamy już połowę sezonu letniego. Kiedy spółka Mrongoville zamierza zrealizować trzy-dniowe transmisje z Mrągowa za mniej niż 30 tys. zł w ogólnopolskiej telewizji?

Dwudniowa promocja Mrągowa w telewizyjnej Grupie TVN [VIDEO i ZDJĘCIA] – Mrągowo – Miasto Ludzi Aktywnych – Oficjalna strona miasta Mrągowa (www.mragowo.pl)

Promocja Mrągowa w kanałach informacyjnych Grupy TVN – Mrągowo – Miasto Ludzi Aktywnych – Oficjalna strona miasta Mrągowa (www.mragowo.pl)

Pan Burmistrz zapowiedział już, że „w związku z wieloma nieprawidłowościami, które miały miejsce podczas kontroli spółki i które wynikają z wielu błędów popełnionych przez kontrolera NIK, jesteśmy w trakcie przygotowywania odpowiedniego zawiadomienia”.

Podsumowanie

Spółka miejska Mrongoville funkcjonuje od 2008 r. Przez ten czas zmieniały się plany samorządu co do jej działania. Wydaje się, że nieprawidłowości przy finansowaniu i niewłaściwym nadzorze właścicielskim wynikały z błędnego przekonania, że samorząd poradzi sobie z prowadzeniem parku rozrywki i dodatkowo koniecznością zachowania trwałości projektu dofinansowanego ze środków unijnych. Były to jednak działania i problemy jawne.

Od 2019 r. spółka zaczęła skupiać się na czerpaniu dochodów ze sprzedaży alkoholu, co w przypadku spółki miejskiej jest niedopuszczalne. Na początku kadencji spółka przejęła lokal pod amfiteatrem tworząc „Festival Cafe. Pan Burmistrz Stanisław Bułajewski zarzucał poprzedniczce, że przychody z dzierżawy są za małe, tymczasem Mrongoville otrzymało lokal za przysłowiową złotówkę. Spółka prawa handlowego w ten sposób otrzymała wsparcie finansowe i zarabia nie na swoim majątku. Jest to przejaw ukrytego finansowania. Co ciekawe w 2019 r. rozszerzono działalność o sprzedaż alkoholu. Dyrektor zarządu stwierdził, że przejął taki sposób sprzedaży, że nie ewidencjonowano go na kasie fiskalnej. To już poważna nieprawidłowość. W roku 2021 spółka rozszerzyła działalność o nowy loka na Ekomarinie. Po skończonym okresie dzierżawy miasto nie ogłosiło po prostu nowego przetargu i przekazało lokal gastronomiczny spółce miejskiej. NIK zwrócił uwagę i potraktował bardzo poważnie odstępstwo w działalności od ustawy o gospodarce komunalnej. Mimo to spółka rozszerza działalność konkurując już jawnie z mrągowskimi przedsiębiorcami.

Tak naprawdę nie potrzeba było raportu NIKu, by widzieć te wszystkie nieprawidłowości. Radni Mrągowskiej Inicjatywy Społecznej i Mrągowskiej Wspólnoty Samorządowej wielokrotnie o nich mówili. Tym bardziej dziwi upór Pana Burmistrza Stanisława Bułajewskiego, który jako doświadczony samorządowiec i doktor prawa, nie może nie dostrzegać nieprawidłowości prawnych. Mówienie, że miasto ma jakieś korzyści z funkcjonowania spółki jest czystą hipokryzją. Spółka nie prowadzi działalności gastronomicznej lepiej niż poprzedni dzierżawcy a budżet Mrągowa nie ma do dzisiaj żadnych wpływów ze strony spółki miejskiej.

foto: Fot.PAP/Paweł Supernak